Przekładnie mechaniczne
Przekładnie, których celem uzyskania transmisji mocy i zmiany parametrów ruchu zastosowano połączenia mechaniczne, nazywa się przekładniami mechanicznymi. Tego typu urządzenia można podzielić na trzy główne rodzaje: przekładnie cięgnowe, cierne oraz zębate.
PRZEKŁADNIE CIĘGNOWE
Przekładnie cięgnowe określane są jako przekładnie mechaniczne, w których element napędzający łączy się fizycznie z elementem napędzanym za pomocą cięgna. Tego rodzaju przekładnie mają jedną podstawową zaletę – jej poszczególne człony mogą być od siebie oddalone nawet na znacznej odległości, dzięki czemu możliwe jest zastosowanie znacznie swobodniejszej geometrii całej przekładni. Przekładnie cięgnowe dzielą się na:
– przekładnie pasowe: są to mechaniczne przekładnie w których tego rodzaju jako cięgno wykorzystują elastyczny pas, który opasa zarówno czynne, jak i bierne koło pasowe. Aby możliwe było przekazanie z koła na pas i z pasa na koło, niezbędne jest zastosowanie elementu ciernego między nimi. Pas może być wykonany ze skóry, tkaniny, stali i tworzyw sztucznych;
– przekładnie linowe: w tym przypadku funkcję cięgna pełni lina. Tego rodzaju przekładnie znajdują zastosowanie w każdym przypadku gdy napęd musi być przeniesiony na znaczną odległość i w przypadku występowania dużych przeciążeń;
– przekładnia łańcuchowa: jest to przekładnia mechaniczna cięgnowa, w której cięgnem jest łańcuch. Przeniesienie napędu odbywa się poprzez zazębianie kół łańcuchowych z elementami łańcucha. W tego rodzaju przekładniach używa się dwóch rodzajów łańcucha: drabinkowy i pierścieniowy.
PRZEKŁADNIE CIERNE
Tego typu przekładnie mechaniczne biorą pod uwage dwa poruszające się elementy (najczęściej wykonują one ruch obrotowy), które poprzez docisk wytwarzają połączenie cierne. Za przeniesienie napędu odpowiada powstająca między nimi siła tarcia. Warto wziąć pod uwagę, że tego typu konstrukcja pozwala na swobodne kształtowanie geometrii przekładni, nie bez znaczenia jest też fakt, że może ona pełnić także funkcję sprzęgła poślizgowego. Główną wadą tego rodzaju konstrukcji jest przede wszystkim szybkie zużycie materiału ciernego oraz problemy z chłodzeniem przy większych mocach, dlatego przekładnie cierne stosuje się najczęściej w elementach drobnych.
PRZEKŁADNE ZĘBATE
Przekładnie zębate przenoszą napęd za pośrednictwem zazębiających się kół zębatych. Podział przekładni ze względu na ilość stopni rozróżnia:
– przekładnie jednostopniowe, w których występuje jedna para kół zębatych,
– przekładnie wielostopniowe, w których szeregowo pracuje więcej kół zębatych.
Biorąc pod uwagę umiejscowienie zazębienia rozróżnia się przekładnie z zazębieniem wewnętrznym i zewnętrznym.
Ze względu na rodzaj przenoszonego ruchu przekładnie zębate dzieli się na przekładnie obrotowe, gdzie pracują dwa koła zębate i przekładnie liniowe, w których koło zębate zazębia się z listwą zębatą.
Warto wiedzieć, że przekładnie zębate cechują się niewielkimi gabarytami, cichą i równomierną pracą i wysoką sprawnością. Do największych wad tych przekładni można zalicza się: sztywną geometrię, konieczność zastosowania wydajnego układu smarowania oraz brak zabezpieczenia przed przeciążeniem.